قلمروهای عدالت و ربط و نسبت آن ها با یکدیگر در اندیشه ی امام علی (ع)

عنوان پایان نامه :

یک صفحه از متن پایان نامه فقط برای نمونه :

اندیشه عدالت محور امیرمؤمنانg و اختیار انسان

در اندیشه امیرمؤمنانg به نیکی میان اعتقاد به عادلانه رفتار کردن خدا و اختیار انسان جمع شده است. حضرت ابتدا خداوند را در همه افعالش متصف به عدل میدانند و در مورد خداى تعالى مى‌فرمایند:

«الْعَدْلُ الَّذِی لَا یَجُورُ؛ او عدلى است که ستم نمى‌کند.»^[1]

بر این اساس حضرت امیرالمؤمنینg مى‌فرماید:

«وَ قَدَّرَ الْأَرْزَاقَ فَکَثَّرَهَا وَ قَلَّلَهَا وَ قَسَّمَهَا عَلَى الضِّیقِ وَ السَّعَهِ فَعَدَلَ فِیهَا لِیَبْتَلِیَ مَنْ أَرَادَ بِمَیْسُــورِهَا وَ مَعْسُــورِهَا وَ لِیَخْتَبِرَ بِذَلِکَ الشُّکْرَ وَ الصَّبْرَ مِنْ غَنِیِّهَا وَ فَقِیرِهَا؛ و روزى را تقدیر کرده، پس آن را فراوان و اندک گردانیده و به صورت محدود و گسترده تقسیم کرده و در آن عدالت ورزیده است تا کسانى را که مى‌خواهد، با تنگى و گشایش امتحان کند و به این وسیله میزان شکر گزارى اغنیا و صبر فقیران را بسنجد.»^[2]

در این حدیث شریف، امیرمؤمنان علیg عدل الهى را در غنا و فقر و تنگى و گشایش روزى بندگان یادآور شده و بیان کرده است که توسعه و تضییق الهى با برقرارى تساوى و رعایت عدل تنافى ندارد؛ زیرا تنها هنگامى مى‌توان توسعه و تضییق را با تساوى و عدل در تضاد دانست که جز این توسعه و تضییق امر دیگرى در کار نباشد و همه زندگى بندگان با آن خاتمه پیدا کند و هیچ جاى دیگرى براى جبران این عدم تساوى در کار نباشد؛

امّا روشن است که حیات بندگان به همین دنیاى محدود ختم نمى‌شود و انسان پیش از این دنیا نیز عوالمى را گذرانده و در آن‌ها امتحان‌هایى را پشت سر گذاشته است و بعد از این دنیا نیز حیات دیگرى خواهد داشت، پس در صورتى مى‌توان توسعه و تضییق را با عدل الهى در تضاد شمرد که با احاطه کامل به همه مقاطع حیات بندگان، عطایاى الهى را نسبت به آن‌ها مورد محاسبه قرار داد و در نهایت، اگر عدم تساوى بین آن‌ها مشاهده شد، آن‌گاه مى‌توان حکم به عدم رعایت عدل کرد. امّا چه کسى مى‌تواند چنین احاطه‌اى به عوالم وجودى انسان‌ها داشته باشد؟

قلمروهای عدالت و ربط و نسبت آن ها با یکدیگر در اندیشه ی امام علی (ع) – پایان نامه الهیات- فقه و فلسفه

عنوان پایان نامه :